معاونت حقوقی و امور قراردادها
معرفی
یکی از مهمترین ابزارها در تجارت بین الملل که نقش بسیار محوری در صادرات جمهوری اسلامی ایران دارد، قراردادهای بین المللی می باشد. در جمهوری اسلامی ایران، تولیدکنندگان و مدیران شرکتها و سازمان های ذیربط، بمنظور حضور موفق در بازارهای بین المللی، نیاز دارند تا با اصول و قواعد حاکم بر قراردادهای بین المللی از جمله قراردادهای بیع بین المللی کالا و خدمات، بصورت دقیق آشنا بوده و تبعات خاص هر یک از تعهداتی را که در قرارداد خود می گنجانند بشناسند.
نکته ای که حائز اهمیت است، آنست که در تجارت بین الملل، بصورت عام و در قراردادهای بیع بین المللی، بصورت خاص، یک عنصر بین المللی در آنها نهفته است و این امر قراردادهای بیع داخلی را از قراردادهای تجاری بین المللی متمایز می سازد. در داخل یک کشور، قرارداد بیعی که منعقد می شود، طرفین قرارداد در چارچوب نظام حقوقی داخلی همان کشور و با مراجعه به قوانین و مقررات داخلی آن، تعهدات خویش را تعریف و بمورد اجراء در می آورند. اما، در بیع بین المللی، طرفین قرارداد در دو یا چند کشور متفاوت اقامت دارند، و کالا از یک کشور به کشور ثالث منتقل می شود، در چنین قراردادهایی، محل اقامت یا تابعیت فروشنده با محل اقامت یا تابعیت خریدار متفاوت است، و فروشنده از یک کشور، کالایی را به خریدار مقیم کشور دیگر می فروشد، و محل اجرای قرارداد و یا محل تحویل کالا در نقاط مختلف کشور مبدا و یا کشور مقصد، متفاوت است. این به آن معناست که قرارداد مذکور می تواند تحت قوانین و مقررات متفاوت داخلی از یکسو و مقررات بین المللی از سوی دیگر باشد. با توجه به این امر، قراردادهایی که در چارچوب نظام بین المللی منعقد می شوند، عموما تابع مقررات بین المللی و قوانین ذیربط کشور های مبدا و مقصد، می باشند.
اهمیت حیاتی نحوه تنطیم قراردادهای بین المللی را می توان از تفاوت میان ویژگی های موجود در قراردادهای بین المللی و قراردادهای داخلی، دریافت.
نکته بسیار مهم دیگری که لازم است یادآوری گردد، آنست که در هر توافق تجاری بین المللی که فروشنده کالایی را از یک کشور به خریدار یا خریدارانِ مقیم در یک یا چند کشور دیگر می فروشد یا صادر می کند، موضوعاتی که عمدتا مطرح می شوند در 3 دسته کلی قرار می گیرند و در قالب این سه دسته، مباحث حقوقی مورد بررسی قرار می گیرند: (1) موضوع توافق طرفین، که در قالب بحث قرارداد بیع بین المللی مطرح می شود. در این زمینه، لازم به ذکر است که بسیاری از موضوعات و قواعد حاکم بر بیع بین المللی، در خصوص دیگر معاملات در تجارت بین الملل نیز بکار می روند؛ (2) نحوه انتقال کالا، که عموما در چارچوب مباحث اینکوترمز، قراردادهای حمل و نقل و نیز بیمه مطرح می شود؛ (3) نحوه پرداخت ثمن معامله، که در چارچوب مباحثی مانند ضمانت نامه های بانکی، LC و سایر موضوعات مالی مطرح می شود.
در معاونت حقوقی و امور قراردادها، کلیه خدمات مربوط به مشاوره، تنظیم قراردادهای فروش، خرید، نمایندگی و سایر قراردادهای تجاری بین الملل، ارائه می گردد.
دکتر فریبرز صفری
معاونت حقوقی و امور قراردادها
استاد دانشگاه در امور قراردادها و تجارت بین الملل
برای مراجعه به بخش قوانین و مقررات داخلی «اینجا» کلیک کنید